Kiến thức cơ bản nhưng có thể bạn chưa biết về thị trường dầu thô

Kiến thức cơ bản nhưng có thể bạn chưa biết về thị trường dầu thô

Không chỉ là những con số nhảy múa giống như “tiền quy ước” hay tài sản dự trữ giống như vàng, dầu là một loại hàng hóa phục vụ sản xuất thực. Kiến thức cơ bản nhưng có thể bạn chưa biết về thị trường dầu thô 

Giới thiệu chung thị trường dầu thô

Dầu thô là dầu mỏ chưa được tinh chế và là hàng hóa được giao dịch tích cực nhất trên toàn cầu. Đây là nguồn nguyên liệu để sản xuất ra một số nhiên liệu chính cho hầu hết mọi hoạt động trong cuộc sống như xăng, dầu…, ngoài ra còn là nguyên liệu để sản xuất nhựa đường, sáp, chất bôi trơn, thuốc nhuộm, chấy tẩy rửa, phân bón, sợi và cao su tổng hợp.

gia dau wti thang 08-2022

Hai nhóm dầu thô phổ biến nhất trên thế giới?

Trên thế giới có hơn 160 loại dầu thô khác nhau. Trong đó, hai nhóm dầu có tiêu chuẩn cao và phổ biến nhất thường được nhắc đến trong các bản tin là Brent Crude Oil (thường được gọi là Dầu Brent) và West Texas Intermediate (thường được gọi là Dầu WTI)

Dầu Brent: Là loại dầu nhẹ và ngọt, dễ vận chuyển, thường được khai thác từ các mỏ ở Biển Bắc (Châu Âu). Dầu Brent chiếm hơn 60% hợp đồng dầu thô trên toàn cầu. Đây là loại dầu phù hợp để tinh chế dầu diesel, xăng và dầu nhiên liệu chưng cất, được dùng chính ở Châu Âu và Châu Phi.

Dầu WTI: Đây còn được gọi là dầu thô Mỹ, là loại dầu được lấy từ các giàn khoan ở Hoa Kỳ (chủ yếu ở Texas, Louisiana và North Dakota) và được vận chuyển bằng đường ống nên chi phí cao. Loại dầu WTI rất nhẹ và ngọt, hàm lượng lưu huỳnh thấp, phù hợp để tinh chế xăng.

Đặc tính quan trọng nhất của các loại dầu là hàm lượng lưu huỳnh có trong dầu, căn cứ vào đó, dầu thô được định nghĩa là ngọt hoặc chua và mật độ dao động từ nặng đến nhẹ. “Dầu thô ngọt” là một thuật ngữ chỉ dầu thô có ít hơn 1% lưu huỳnh.

Hàm lượng lưu huỳnh của cả Brent và WTI đều dưới 1%, khiến cả hai đều “ngọt”. Chúng cũng ít đậm đặc hơn (nhẹ hơn) so với nhiều loại dầu thô được khai thác ở nơi khác. Cả hai đặc điểm này làm cho chúng dễ dàng tinh chế và hấp dẫn hơn đối với các nhà sản xuất sản phẩm từ dầu.

Chính vì vậy, giá của Brent và WTI được sử dụng làm giá tiêu chuẩn (benchmark) cho các giao dịch dầu thô trên thế giới. Trong đó, Brent thường được dùng benchmark cho dầu thô châu Phi, châu Âu và Trung Đông (chiếm khoảng 2/3 sản lượng dầu thô của thế giới). WTI là dầu thô tiêu chuẩn ở Mỹ. Các nước châu Á có xu hướng sử dụng kết hợp giá Brent và WTI để định giá dầu thô của họ.

Kiến thức cơ bản thị trường giao dịch

Dầu thô Brent giao dịch tương lai trên Sàn giao dịch liên lục địa (ICE).  Hợp đồng tương lai dầu thô WTI được niêm yết trên sàn NYMEX (New York Mercantile Exchange) thuộc CME Group (Chicago Mercantile Exchange). Giá dầu tham chiếu mà bạn thường thấy trong các bản tin cập nhật thị trường chính là giá dầu tương lai trên hai sàn này.

Tại sao có sự khác nhau giữa giá dầu Brent và WTI?

 

Kể từ giữa thập niên 80, dầu WTI và Brent đã được giao dịch ở mức giá gần như nhau. Có những thời điểm WTI đắt hơn Brent. Tuy nhiên, hiện tại WTI có giá thấp hơn Brent. Sự khác biệt về giá dao động thường trong khoảng 10-20 USD/thùng. Sự chênh lệch này bị chi phối bởi hoạt động sản xuất dầu thô tại Mỹ so với các khu vực khác và ảnh hưởng của các sự kiện địa chính trị đến nguồn cung dầu thô trên thế giới.

dau brent va dau wti

Sự chênh lệch giá cao nhất diễn ra trong năm 2011 khi Brent được giao dịch ở mức cao hơn lên đến 25$ so với WTI do ảnh hưởng của phong trào Mùa xuân Ả Rập, bắt đầu ở Ai Cập vào tháng 2/2011. Những lo ngại liên quan đến việc thiếu hụt nguồn cung khiến dầu Brent – dầu tiêu chuẩn cho khu vực này trở nên đắt đỏ hơn. Khi căng thẳng qua đi, sự chênh lệch này cũng được thu hẹp lại.

Mặc dù giá của hai loại dầu tiêu chuẩn này bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau. Tuy nhiên, xu hướng của chúng lại khá tương tự nhau. Nếu giá dầu Brent tăng thì dầu WTI khả năng cao cũng sẽ tăng lên và ngược lại.

Các quốc gia có ảnh hưởng đến giá dầu thế giới?

OPEC – Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ bao gồm 13 quốc gia (Algeria, Angola, Equatorial Guinea, Gabon, Iran, Iraq, Kuwait, Libya, Nigeria, Cộng hòa Congo, Ả Rập Xê Út, Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất và Venezuela) được thành lập để điều tiết giá dầu bằng cách kiểm soát nguồn cung, nhằm đảm bảo các thành viên có được mức giá tốt nhất. Trong đó, Ả Rập Xê Út được coi là “lãnh đạo không chính thức” của tổ chức này. OPEC khai thác khoảng 40% tổng sản lượng dầu và nắm giữ khoảng 75% trữ lượng dầu thế giới.

Nga dù không phải là thành viên OPEC nhưng cũng rất tích cực cắt giảm sản lượng trong những năm gần đây.

Ngoài OPEC, các quốc gia sản xuất dầu lớn nhất thế giới là Hoa Kỳ, Canada  Trung Quốc. 

Các yếu tố ảnh hưởng đến giá dầu thô

Quyết định của OPEC: OPEC có khả năng làm tăng, giảm hoặc giữ giá dầu ổn định thông qua việc điều chỉnh hạn ngạch khai thác dầu của các nước thành viên, từ đó điều chỉnh lượng khai thác dầu toàn cầu và ảnh hưởng đến giá dầu thế giới.

Tình hình chính trị các quốc gia sản xuất dầu mỏ: Dầu thô là một mặt hàng dễ bị ảnh hưởng bởi tình hình chính trị. Tại các quốc gia sản xuất dầu quan trọng, khi tình trạng bất ổn chính trị như: Chiến tranh, các lệnh cấm vận dầu mỏ, các cuộc đảo chính chính trị và các hành động khủng bố xảy ra có thể tạo ra sự khan hiếm nguồn cung và tăng vọt của giá dầu.

Tài nguyên mới: Thỉnh thoảng các nguồn tài nguyên dầu mới xuất hiện như cát dầu Canada hoặc dầu đá phiến của Mỹ. Sự gia tăng nhu cầu về các nguồn năng lượng mới có thể tác động giảm giá dầu ngay cả trong thời điểm nhu cầu dầu lớn.

Nhu cầu tiêu thụ: Nhu cầu dầu thô toàn cầu ngày càng tăng do sự gia tăng dân số và sự tăng trưởng trong ngành vận tải, hóa dầu và hàng không. Nhu cầu dầu tăng sẽ khiến cho giá cả tăng lên và ngược lại.

Sự kiện toàn cầu: Nhiều sự kiện không lường trước cũng có thể tác động đến giá dầu thô, làm giá tăng hoặc giảm như cuộc cách mạng Iran vào cuối những năm 1970 hoặc sự bùng nổ của đại dịch COVID-19 năm 2020 đều ảnh hưởng đáng kể đến giá dầu thô.

Các cách để đầu tư dầu thô?

Dầu thô giờ đây không chỉ là một loại hàng hóa có giá trị mà nó còn là một loại tài sản đầu tư giúp đa dạng hóa và giảm thiểu rủi ro cho danh mục. Các cách để đầu tư dầu thô bao gồm: Hợp đồng tương lai (Future Contract), Hợp đồng quyền chọn (Option), Mua cổ phiếu của các công ty năng lượng hoặc Chứng chỉ quỹ ETF hoặc Hợp đồng chênh lệch giá (CFD).

Tổng kết

Dầu thô được xem như một loại vàng đen bởi tầm quan trọng của nó trong nền kinh tế toàn cầu. Dầu WTI là loại dầu thô chất lượng và có giá trị cao trên thị trường dầu thô. Các nhà đầu tư có thể đầu tư dầu WTI thông qua hợp đồng tương lai để đa đạng danh mục đầu tư. Theo dõi sát diễn biến thông tin về tình hình thị trường, các yếu tố tác động lên giá, nguồn dự trữ… sẽ giúp nhà đầu tư có thể đưa ra các quyết định giao dịch hiệu quả.

 

Share bài viết

Share on facebook
Share on twitter
Share on linkedin
Share on pinterest
Share on email