Dựa vào biểu đồ tâm lý chứng khoán, nhà đầu tư tạo quy tắc giao dịch cá nhân có thể đối phó với mọi cảm xúc và kiểm soát chúng trong khi giao dịch và có 15 cung bậc tâm lý và cảm xúc các nhà đầu tư thường trải qua
Tâm lý thị trường chứng khoán là gì?
Tâm lý thị trường chứng khoán là cảm xúc hiện tại của nhà đầu tư đối với biến động của một tài sản cơ sở trên thị trường chứng khoán. Tâm lý thị trường được thể hiện qua tỷ lệ người mua – bán trong phiên giao dịch. Các nhà giao dịch khác nhau có những ý kiến và cách giải thích riêng về chuyển động của thị trường, vậy nên tâm lý thị trường thường rất đa dạng và khó dự đoán.
Biểu đồ tâm lý chứng khoán
Biểu đồ tâm lý chứng khoán cho bạn cái nhìn rõ hơn về tâm lý và thay đổi cảm xúc khi giao dịch. Từ đó tìm ra nguyên nhân, cố gắng kiểm soát hoặc khắc phục những lỗi phổ biến về tâm lý để cải thiện hiệu quả giao dịch có 15 cung bậc tâm lý và cảm xúc các nhà đầu tư thường trải qua, đó là:
Lạc quan
Một triển vọng tương lai tích cực, phấn chấn, điều này dẫn nhìn một thị trường đầy triển vọng với tương lai tích cực
Niềm tin
Sau khi mua cổ phiếu và bắt đầu có lợi nhuận. Giá ngày càng tăng tốt hơn, tin tức thuận lợi về chứng khoán và cổ phiếu mà bạn sở hữu ngày càng nhiều. Và bạn quyết định mua thêm cổ phiếu với một niềm tin rằng thị trường sẽ giúp bạn nhanh chóng nhân đôi số tiền.
Cảm xúc
Thời điểm nhà đầu đã có lợi nhuận lớn từ cổ phiếu và bắt đầu tin tưởng rằng mình là nhà đầu tư thông minh. Lúc này nếu có ai đó nói rằng cổ phiếu đang giữ thực tế không tốt, bạn sẽ gồng lên bảo vệ quan điểm, thậm chí mua nhiều hơn.
Hưng phấn – Thỏa mãn
Khi mà nhà đầu tư cứ mua là lời và quên đi rủi ro và cảm xúc hưng phấn tin tưởng thị trường sẽ còn tăng. Nhưng giai đoạn này cũng chính là thời điểm rủi ro bắt đầu xuất hiện.
Lo lắng
Khi thị trường bắt đầu đi ngược lại suy nghĩ chủ quan của nhà đầu tư, và họ vẫn tin rằng đây chỉ là đợt điều chỉnh bình thường. Với suy nghĩ thị trường còn tăng trong thời gian tới, các khoản lợi nhuận chỉ giảm bớt vì thế bạn chưa có tổn thất nào do chưa bán cổ phiếu. Nhà đầu tư bắt đầu suy nghĩ mình là nhà đầu tư dài hạn, và rồi mọi thứ sẽ ổn và sẽ phục hồi và mang lại lợi nhuận.
Từ chối
Thị trường liên tục giảm nhiều phiên, nhưng nhà đầu tư lại không biết phản ứng sẽ như thế nào. Lúc này nhà đầu tư cho rằng những cổ phiếu của mình là tốt và không chấp nhận thua lỗ và các tin tức tiêu cực cho giá.
Sợ hãi
Thị trường giảm sâu, lúc này nhà đầu tư không còn biết xử lý như thế nào vì sợ bán cắt lỗ ngay tại mức đấy và giá sớm phục hồi trở lại. Lúc này nỗi sợ bị mất hết tiền đang bắt đầu và nhà đầu tư không còn tin tưởng vào cổ phiếu vào doanh nghiệp đang nắm giữ.
Tuyệt vọng
Cảm giác sợ hãi càng ngày càng tăng dẫn đến nhà đầu tư tuyệt vọng khi thị trường chưa thấy điểm dừng giảm. Nhà đầu tư lúc này không còn thiết tha gì về chứng khoán và chấp nhận làm nhà đầu tư dài hạn với mong muốn chỉ cần hòa vốn là bán ngày vì quá mệt mỏi.
Hoảng loạn
Lúc này khoản lỗ ngày một nhiều hơn đến nổi không thể cắt, nhà đầu tư không còn đủ tỉnh táo để đánh giá tình hình.
Xem xét lại tài sản
Nhà đầu tư tin rằng giá cổ phiếu không bao giờ tăng trở lại, khủng hoảng và muốn rời bỏ thị trường. Muốn bán tất cả các cổ phiếu nhanh nhất có thể, vì không muốn nhìn thấy khoản tài sản bị bào mòn dần. Bán hết mang tiền về và thề không bao giờ quay lại thị trường chứng khoán.
Tức giận
Sau khi cắt lỗ xong, cổ phiếu bắt đầu hồi phục tăng trở lại nhà đầu tư cảm thấy mình bị lừa và tức giận vì đã bán ngay đáy, lúc này họ cho rằng thị trường chứng khoán là cờ bạc
Chán nản
Nghĩ rằng mình bị bẫy khi tham gia vào thị trường chứng khoán để người khác có lợi nhuận từ mình và không muốn tham gia chứng khoán nữa. Nhưng nhà đầu tư quên rằng khi giá giảm mạnh thì mới là giai đoạn mua tốt nhất.
Mất niềm tin
Đây là giai đoạn không còn bất kỳ niềm tin gì về chứng khoán. Khi ai đó đề cập tới chứng khoán là không muốn nghe và không muốn tham gia.
Nghi ngờ
Lúc này thị trường bắt đầu hồi phục nhưng do nỗi sợ từ lần trước chưa thể quên được, nhà đầu tư nghi ngờ rằng đây chỉ là bẫy như bao lần thôi.
Hy vọng
Cuối cùng khi mọi thứ bắt đầu tốt đẹp trở lại, nhà đầu tư quay trở lại để nhận ra rằng thị trường chuyển động theo chu kỳ và nhanh chóng quên quá khứ, bắt đầu tìm kiếm cơ hội tiếp theo cho mình.
Làm sao để giữ vững tâm lý chứng khoán khi đầu tư?
Để có chiến lược đầu tư đúng đắn và không bị ảnh hưởng tâm lý thị trường chứng khoán, nhà giao dịch cần đặt ra các tiêu chí cho riêng mình, sau đây là một vài gợi ý dành cho các nhà giao dịch
Lập chiến lược đầu tư
Trong bất kỳ lĩnh vực nào, hoạch định chiến lược luôn là tiền đề cực kỳ quan trọng để có định hướng và hành động đúng đắn. Để không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố thị trường khách quan, nhà giao dịch cần có kế hoạch đầu tư rõ ràng, ngắn gọn, đồng thời chú ý đến tỷ trọng của các danh mục đầu tư.
Thiết lập những quy tắc cá nhân
Dựa vào biểu đồ tâm lý chứng khoán, nhà đầu tư tạo quy tắc giao dịch cá nhân có thể đối phó với mọi cảm xúc và kiểm soát chúng trong khi giao dịch. Các quy tắc này có thể bao gồm các mức độ chấp nhận để tham gia hoặc thoát khỏi các giao dịch, chiến lược quản lý rủi ro với lệnh cắt lỗ và chốt lãi một cách hợp lý
Luôn cập nhật kiến thức
Đầu tư tài chính là thị trường luôn biến động và đòi hỏi nhiều nguồn thông tin nhanh và chính xác. Mặc dù sự phát triển của công nghệ sẽ giúp nhà đầu tư dễ dàng nắm bắt thông tin hơn về doanh nghiệp, và những tin tức về ngành, lĩnh vực hay kinh tế một cách nhanh chóng. Tuy nhiên không phải mọi thông tin mà bạn nhìn thấy đều chính xác, vì vậy nên chọn lọc những nguồn tin thực sự cần thiết. Việc này sẽ giúp nhà đầu tư giảm bớt rủi ro khi giao dịch chứng khoán.
Đa dạng hóa danh mục đầu tư
Đa dạng hóa danh mục đầu tư là một phương pháp hữu hiệu để điều chỉnh tâm lý của bạn khi đầu tư tài chính. Vì đầu tư là một quá trình dài, cần nhiều kiến thức đa lĩnh vực nên một khi có đủ nguồn vốn và cái nhìn tổng quát về thị trường, thì đa dạng hóa danh mục đầu tư là rất cần thiết.
Bên cạnh thị trường chứng khoán, kênh đầu tư hàng hóa cũng đang được xem là một trong những kênh đầu tư cực kỳ tiềm năng, với những ưu điểm vượt trội về tính an toàn, minh bạch, lợi nhuận, tính linh hoạt cao, không mất phí qua đêm, thanh khoản cao,…
Như vậy, việc đa dạng mục danh mục hóa đầu tư được xem là một trong những tiêu chí tiên quyết trong việc điều chỉnh tâm lý giao dịch khi trên thị trường nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng. Với việc có nhiều kênh đầu tư, bạn sẽ rèn luyện được tư duy và cảm xúc, làm chủ được tâm lý khi phải luôn thôi thúc bản thân cẩn trọng nhưng đồng thời kiên quyết trong từng hành động giao dịch của mình.
Đầu tư hàng hóa phái sinh tại VMEX, bạn sẽ được hỗ trợ chiến lược và quản trị tâm lý đầu tư
VMEX hỗ trợ bạn:
Đăng ký, hướng dẫn, đặt lệnh, nộp/ rút tiền và giải đáp tất cả các thắc mắc liên quan.
Cung cấp thông tin về thị trường, nhận định hàng ngày cũng như đưa ra khuyến nghị đầu tư hợp lý.
Tư vấn chiến lược đầu tư hiệu quả cả ngắn hạn và dài hạn.
Với đội ngũ chuyên viên tư vấn giàu kinh nghiệm và cực kỳ am hiểu thị trường, VMEX sẽ cung cấp cho bạn những tin tức mới nhất và nhanh nhất. Đồng hành và đưa ra tư vấn đầu tư phù hợp với danh mục đầu tư đa dạng để mang lại hiệu quả đầu tư tốt nhất cho bạn.
